27 jan ZHB-hoven
ZHB-hoven
Den Haag
Het fraai aan de Noordwal gelegen Hovencomplex van architect Klunder uit 1977 is gebouwd volgens de structuralistische jaren ’70 principes. Het zet zich af tegen de naastgelegen functionalistische jaren ’60 Groosman galerijflats, een product van de Haagse Cityvorming. De ZHB hoven zijn goed ingebed in het stedelijk weefsel, een bijzonderheid voor een structuralistisch complex. De ZHB-hoven kent een gedifferentieerd woningaanbod variërend van 1k-, 2/3 kamer- tot 5/6 kamerwoningen. Van de 251 woningen zijn er 121 maisonnettes.
Â
Eenmaal binnen het complex spiegelen de geclusterde hoven, tuinen en pleintjes zich rondom de middenas van het centrale ‘dorpsplein’. Haaks daarop zit een verbindingsweg langs alle publieke ruimten naar de woningen. Structuralisme zet als reactie op het anonieme functionalisme in op ontmoetingen in de talrijke tussenruimten. Dát is de kracht en tegelijk de zwakte. De wirwar aan overgangen tussen privé en openbaar geven confronterende onduidelijke grenzen met als gevolg een wildgroei aan hekken, schuttingen etc. Dit maakt de omgeving rommelig en vatbaar voor overlast.
Â
Hier bovenop komt het bouwkundig plak-en knipwerk, slechte isolatie, enkele beglazing en koudebruggen wat extra onderhoud vraagt. De gebouwgevels zien er sleets uit en zijn toe aan reparatie. Gevelkozijnen, pui-panelen en houten erkers zijn aan vervanging toe. Dat geldt ook voor de gemetselde waterslagen. Dit draagt verder bij aan het rommelige beeld.
Â
Hier hebben we een visie op ontwikkeld. Het bestaande ontwerp kent een enorme variëteit aan kozijnen. Om hiermee om te gaan hebben we regels opgesteld om tot eenduidige oplossingen te komen. Waar komt een rooster? Waar komt een draaiend deel? Waar een vast paneel? Ook een nieuw kleurenschema beter passend bij zowel het oorspronkelijk ontwerp als het nieuwe beeld is onderdeel van ons nieuwe ontwerp.
De kwaliteit van de bestaande houten kozijnen was goed zodat we die konden hergebruiken. Samen met aannemer en kozijnleverancier vonden we een systeem met neuslatten dat samen met het bestaande kozijn een nieuw duurzaam kozijn vormt. De draaiende delen hebben we in z’n geheel vervangen. We hebben de raamdorpelstenen geschilderd. Zo besparen we tijd en geld en komen we tot een duurzaam en helder ogend resultaat.
Â
De bekleding van de erkers en de panelen onder de puntdaken hebben we vervangen door Steniglas. In de woonomgeving zijn de overgangen verduidelijkt. De portiekentrees worden afgesloten en krijgen nieuwe puien. Dit geldt ook voor de hofjes. We hebben hellingbanen vervangen, defensief aangebrachte erfafscheidingen verzacht of weggehaald zodat we konden voorzien in een veilige, overzichtelijke leefomgeving.
Het naast de ZHB hoven gelegen ‘Bij de Westermolens’ is een ontwerp van dezelfde architect Henk Klunder. Dit wat rationeler ogende vervolg op de ZHB hoven is eveneens door ons gerenoveerd en werd in 2024 opgeleverd.
Â
we konden voorzien in een veilige, overzichtelijke leefomgeving